Η συμμετοχή του λαϊκού στοιχείου στην απονομή της ποινικής δικαιοσύνης βρίσκεται πάντα στο επίκεντρο των συζητήσεων σε διεθνές επίπεδο. Εξάλλου, σε διάφορες χώρες έχουν παρουσιαστεί εξελίξεις στο θέμα αυτό τόσο στη νομοθεσία τους, όσο και στην πράξη, από τις οποίες αξίζει να επισημανθούν οι εξής σημαντικότερες:
-Στις χώρες όπου ισχύει το αμιγές ορκωτό σύστημα (jury) το ποσοστό πραγματικής εφαρμογής του στην εκδίκαση των ποινικών υποθέσεων είναι πολύ χαμηλό.
-Σε μερικές από αυτές τις χώρες ασκείται κριτική κατά του συστήματος αυτού ως δαπανηρού, του οποίου τα αποτελέσματα είναι συχνά αυθαίρετα και που έχει περιθωριακή μόνο εφαρμογή.
-Τάση περιορισμού της λαϊκής συμμετοχής παρατηρείται και σε μερικές χώρες όπου ισχύουν μικτά ορκωτά δικαστήρια. Αντίθετα, σε άλλες από αυτές τις χώρες η λαϊκή συμμετοχή με διάφορες μορφές λειτουργεί και εφαρμόζεται σε μεγάλο αριθμό ποινικών υποθέσεων.
-Πάντως, στις περισσότερες χώρες της ηπειρωτικής Δυτικής Ευρώπης το αμιγές ορκωτό σύστημα (jury) που είχε εισαχθεί βαθμιαία σ’ αυτές κατά τον 19ο αιώνα, έχει κατακριθεί από το μεγαλύτερο μέρος των θεωρητικών της ποινικής δικονομίας ως απαρχαιωμένο, χρονοβόρο, δαπανηρό και που οδηγεί συχνά σε απρόοπτα και άδικα αποτελέσματα. Αποτέλεσμα της κριτικής αυτής ήταν, ότι το αμιγές ορκωτό σύστημα (jury) αντικαταστάθηκε κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα στις περισσότερες ηπειρωτικές χώρες της Δυτικής Ευρώπης, μεταξύ των οποίων και στη χώρα μας, από ένα σύστημα μικτών δικαστηρίων, απαρτιζόμενων από τακτικούς και από λαϊκούς δικαστές. Ως προς τις αναλογίες των δύο αυτών συστατικών στοιχείων στα μικτά αυτά δικαστήρια παρατηρείται μεγάλη ποικιλία.
-Από την άλλη μεριά, στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες της Ανατολικής και της Κεντρικής Ευρώπης, καθώς και στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης εμφανίζεται τα τελευταία χρόνια η τάση εισαγωγής ή επανεισαγωγής σ’ αυτές του αμιγούς συστήματος του jury. Το σύστημα αυτό τείνει να αντικαταστήσει μερικώς το σύστημα μικτών δικαστηρίων που υπήρχαν την εποχή του υπαρκτού σοσιαλισμού και αποτελούνταν από ένα πρόεδρο επαγγελματία δικαστή και από δύο λαϊκά μέλη.
-Επίσης και στην Ισπανία, καθώς και σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, όπου προηγούμενα δικτατορικά καθεστώτα αντικαταστάθηκαν από δημοκρατικά, εισήχθη ο θεσμός της λαϊκής συμμετοχής στην ποινική δικαιοσύνη, είτε με τη μορφή του jury, είτε με τη μορφή των μικτών δικαστηρίων είτε και με τις δύο αυτές μορφές.
Όπως φαίνεται από τις διαφορετικές αυτές εξελίξεις, το σύστημα των jury εισάγεται συνήθως σε χώρες όπου υπάρχει δυσπιστία έναντι των επαγγελματιών δικαστών. […] (Από την εισαγωγή της έκδοσης)